W związku z ostatnimi przemianami zachodzącymi w naszym kraju, coraz więcej szkół wyższych, wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu, kształci archiwistów zakładowych. Okazało się bowiem iż właśnie w tej grupie jest najmniej osób posiadających odpowiednie kwalifikacje poświadczone dyplomem ukończenia kierunkowych studiów wyższych.
Obecnie wymagania dotyczące kwalifikacji jakie powinien posiadać personel archiwalny określa Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 6 czerwca 2003 r. w sprawie rodzaju wykształcenia uznanego za specjalistyczne oraz dokumentów potwierdzających posiadanie praktyki zawodowej, wymaganych od osób wykonujących niektóre czynności związane z dokumentacją osobową i płacową pracodawców (Dz. U. z 2003 r. Nr 108, poz. 1016). W przypadku personelu archiwum zakładowego przynajmniej jego kierownik powinien posiadać ukończone magisterskie studia wyższe archiwistyki na bazie nauk historycznych. Specjalizacja archiwistyczna w niektórych szkołach wyższych wybierana jest od trzeciego roku, w innych zaś prowadzi się ją od początku studiów. Obecnie w swojej ofercie edukacyjnej uczelnie mają również studia magisterskie archiwistyki i zarządzania dokumentacją współczesną.
Magisterskie studia archiwistyki na bazie nauk historycznych obejmują w zależności od uczelni różne zagadnienia, jednak istota programu kształcenia we wszystkich uczelniach jest taka sama i zazwyczaj obejmuje wstęp do archiwistyki, aktoznawstwo, archiwoznawstwo, metodykę archiwalną ogólną i specjalną, teorię archiwalną, profilaktykę konserwacji zbiorów archiwalnych, edytorstwo, zarządzanie dokumentacją współczesną, historię ustroju i administracji, informacje naukową, informatykę archiwalną, paleografię łacińską, neografię niemiecką, paleografię ruską i neografię rosyjską oraz do wyboru seminarium i proseminarium archiwistyczne lub historyczne. Obecnie, w zależności od uczelni, studenci mają obecnie dodatkowo zajęcia z zakresu public reliations, archiwalnych baz danych, zarządzania archiwami, archiwów polskich za granicą, archiwów instytucji kulturalnych i naukowych, archiwów elektronicznych i kancelarii współczesnej. Uzupełnieniem studiów archiwistyki na bazie nauk historycznych są praktyki archiwalne I stopnia (w archiwum zakładowym) i II stopnia (w archiwum państwowym), a na niektórych uczelniach również praktyka w urzędach administracji państwowej i samorządowej.
Obecnie także coraz większym zainteresowaniem cieszą się na seminariach magisterskich tematy związane z problematyką archiwów zakładowych.
Wypada tutaj podkreślić iż w przypadku archiwów zakładowych mamy do czynienia z dokumentacją aktową, mechaniczną i geodezyjno-kartograficzną. Niestety archiwistyka polska jak na razie posiada własne metody opracowywania tylko dla dokumentacji aktowej, metody opracowywania dwóch pozostałych rodzajów dokumentacji są zapożyczone.
Współcześnie dla archiwisty zakładowego coraz większe znaczenie ma znajomość języków obcych, zwłaszcza angielskiego który jest obecnie językiem archiwistyki, oraz niemieckiego. Studenci mają możliwość poznania tych języków na lektoratach. Dokładne informacje dotyczące studiów archiwistyki na bazie nauk historycznych znaleźć można na stronach internetowych uczelni, Instytutów Historii i Archiwistyki lub Zakładów Archiwistyki.
W związku z komputeryzacją archiwów coraz częściej mówi się o potrzebie kształcenia archiwistów z przygotowaniem informatycznym lub wręcz informatyków z przygotowaniem archiwistycznym, aby bowiem informatyzacja archiwów spełniła swoje zadania potrzebny jest fachowy, profesjonalny personel. Na razie jednak swoje kwalifikacje archiwiści mogą uzupełniać w ramach podyplomowego studium archiwistyki w zakresie komputeryzacji i biurowości lub na różnych kursach komputerowych.
